ÖZGÜL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ
ÖZGÜL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ
Özel öğrenme güçlüğü (ÖÖG), bireylerin okuma, yazma, dinleme, anlama, kendini ifade etme ya da matematik alanında yaşıtlarına ve zekâsına göre beklenilenin önemli ölçüde altında olmasıdır.
ÖZGÜL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ
Özel öğrenme güçlüğü (ÖÖG), bireylerin okuma, yazma, dinleme, anlama, kendini ifade etme ya da matematik alanında yaşıtlarına ve zekâsına göre beklenilenin önemli ölçüde altında olmasıdır.
Özgül Öğrenme Güçlüğünün birkaç tipi vardır:
· Disleksi: Okuma alanında güçlük
· Disgrafi: Yazı alanında güçlük
· Diskalkuli: Matematik alanında güçlük
En sık görülen tipi ise Disleksidir.
Özgül öğrenme güçlüğünün nedenleri henüz tam olarak bilinmemekle birlikte, merkezi sinir sisteminin işleyiş bozukluğundan kaynaklandığı ve yapısal olduğu düşünülmektedir.
Kesinlikle zekâ geriliği değildir. Özgül öğrenme tanısı almış çocukların zekâ düzeyleri ya normal düzeydedir ya da normalin üzerindedir.
ÖÖG tanısı, özel standart testler aracılığı ile ruh sağlığı alanında çalışan uzmanlar tarafından konulmaktadır. Okul öncesi dönemde bazı belirtiler olmasına karşın, genellikle okul çağındaki çocukların %15 -20'sine bu tanı konulmaktadır.
ÖÖG tanısı almış bireylerde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ile birlikte görülebilir ancak bu ikisi kesinlikle farklı bozukluklardır.
Okul başarıları genel olarak düşüktür. Yaşanılan başarısızlık ve hayal kırıklığı bazen kaygı bozukluğuna ya da özgüven eksikliğine neden olabilmektedir.
Özgül Öğrenme Güçlüğü Olan Çocukların Özellikleri
Okuma ve Yazma Alanında:
· Okurken harflerin ya da sayıların yönünü ters yazma, kelimeleri sondan başa doğru yazma,
· Kelimeleri tersten okuyup yazma,
· Harf atlayarak, kelimeyi eksik yazma ya da kelimeye fazladan eklemeler yapma,
· Özellikle noktalı ve noktasız harfleri karıştırma,
· Okurken ya da yazarken harfleri karıştırma ( b yerine d, s yerine z vs.)
· Okurken konsantrasyon problemi yaşama ve sıklıkla bulundukları yeri kaybetme ya da satır atlama,
· Yazı yazarken çok çabuk yorulma ve sıkılma gözükebilir.
Matematik Alanında:
· Matematik ve sayı sembollerini öğrenmede güçlük,
· Basit işlemleri öğrenememe ( dört işlemde sıkıntı yaşama),
· Problemler konusunda işlem yapmada zorlanma ve güçlük ,
· Özellikle çarpım tablosunu ezberleyememe gözükebilir.
Diğer Alanlarda:
· Zaman kavramında sıkıntılar yaşanabilir. Dün- bugün- yarın kavramlarını zor öğrenme, doğru kullanamama gözükebilir.
· Saat öğrenmede zorlanma yaşanılabilir.
· Yön kavramlarını geç öğrenme (sağını solunu öğrenmede sıkıntı yaşama) olabilir.
· Alfabenin harflerini öğrenememe ya da yarısından çoğunda sıralamada karışıklık yaşama gözükebilir.
· Günleri, ayları, mevsimleri öğrenmede güçlük yaşanılabilir.
· Seyrettiği bir filmi ya da yaşadığı bir olayı anlatırken sırasıyla aktaramayabilir.
Özgül Öğrenme Güçlüğü Nasıl Tedavi Edilir?
- Öğrenme güçlükleri tiplerinin( Disleksi, Disgrafi, Diskalkuli) tıbbi anlamda tedavi edilebilen bir problem değildir. Herhangi bir ilaç tedavisi yoktur.
- ÖÖG tanısı almış çocuklar için özel yapılandırılmış eğitimler ve teknikler uygulanmalıdır.
- Özgül Öğrenme Güçlüğü, Psiko- Eğitsel bir yaklaşımla ele alınmadığı takdirde kendiliğinden düzelmez ve bunun için özel eğitimler gereklidir.
ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN ÇOCUKLARIN AİLELERİNE ÖNERİLERİ:
1. Çocuğunuza kendisinin değerli olduğunu hissettirin.
2. Çocuğunuzun başarabildiği pek çok iş var. Bu işlerde çocuğunuzu destekleyin.
3. Çocuğunuz için bir ders çalışma programı yapın ve bu programa uymaya çalışın. Çocuğunuzun bu programın gereklerine uymasına yardımcı olun. Programı siz bozmayın. Çocuğunuz uygularken esnetmeler yapıyorsa yapıyorsa yanında olun. İşini kolaylaştırmış olursunuz.
4. Uyulması gereken kuralları kesin, açık ve net olarak söyleyin.
5. Uyulması gereken kuralların çocuk tarafından daha kolay öğrenilebilmesi için tekrar edin.
6. Çocuğunuzun yapması gereken işleri siz yapmamaya çalışın. Çocuğa sakat veya kötürüm muamelesi yapmayın.
7. Çocuğunuza işini yapabileceği ortamı hazırlayın. Deneme süresi tanıyın. Onu yaptığı işte cesaretlendirin. İşteki çabasını ödüllendirin.
8. Çocuğunuz evin hakimi haline gelip size emirler vermemelidir. Kabul edilebilir davranışlar sergilediğinde ise desteklenmeli, övülmeli, ya da ödüllendirilmelidir.
9. Uzun vadeli tehditlerde bulunmayın. Ceza en son başvurulacak yol olmalıdır. Ödüllendirme işe yaramayınca ceza yoluna gidilebilir. Ceza yapılan davranışa uygun olmalıdır ve istenmeyen davranışın hemen ardından verilmelidir. Verilen ödül ve cezalar yapılan davranışla aynı ağırlıkta olmalıdır.
10. Aile, okul, öğretmen ve psikolog arasında sıkı bir iletişim olmalıdır. Bu işbirliği çocuğun olumluya gidişinde çok önemlidir. Tüm bu kişiler çocuğa karşı aynı dili konuşmalı ve aynı tavrı sergilemelidir.
11. Çocuğu soru sorarak konuşmaya zorlamayın, Kendiliğinden anlatıyorsa, işiniz olsa bile ara verip onu dinlediğinizde daha çok anlatacaktır. Okul hakkında bir şeyler anlatmıyor diye endişelenmeyin.
12. Çocuğunuzu diğer çocuklarla kıyaslamayın. Bu çocukları ürkütür, korkutur ve endişelendirir. Kendine olan güvenini zedeler.
13. Ödevlerini yaparken veya ders çalışırken yanında oturursanız dikkatini dağıtmasını engellersiniz. Ödevler konusunda siz okuyarak işini çabuklaştırabilirsiniz. Konular işlenmeden önce bir ön bilgi verecek olursanız derste daha rahat olacaktır.
14. Olumlu yaptığı her işi içten bir övgü ile takdir edin. Övgünüz abartılı ve gerçek dışı olmamalıdır.
15. Örnekleri verin, yeteri kadar tekrarlayın, sonra da ondan yapmasını isteyin . Sabırlı olun. Onun yapabileceğinden daha basitinden başlayın. Kendine güvenini kazanmasına yardımcı olun.
16. Çocuğunuza sağ-sol, alt-üst, ön-arka gibi kavramlarda anlamasını kolaylaştıracak yollar, yöntemler, ipuçları, benzerlikler, bağlantılar kurmasını öğretin. Yaşına göre bunları zaten bilmesi gerekir diye düşünüp ona kızmayın.
17. Olumlu yaklaşımlar öğrenmesini kolaylaştıracaktır.
18. Yapamadığı şeyler için bağırıp kızarak elini ayağına dolaştırmayın.